A.1.

Markering voor de fabriekskwaliteit, gebruikt door Samuel Marti et Cie., Parijs, Frankrijk; rond 1889.

Zie ook: Marti & Cie, S. Marti & Cie.

Firmalogo met adelaar/arend en wijzerplaat

Sölch & Jäckel, Sölch & Jäckel &Co. Freiburg, Silezië.

Sölch & Jäckel werd opgericht in 1871 in Freiburg, Silezië en werkte samen met het beroemde uurwerkbedrijf Gustav Becker. In 1924 was er eveneens een fabriek in Wiesbaden (tot 1950).
Aanvankelijk was het logo een adelaar met uitgespreide vleugels, die in zijn klauwen een wijzerplaat vasthield met (of zonder) de initialen ‘SJ’. Vervolgens was het logo van het bedrijf de wijzerplaat zelf met de letters ‘SJ’, om uiteindelijk verschillende combinaties te voeren van de initialen ‘SJ’ en de naam van de stad  ‘Freiburg u. Schlesien’.

AMUF

A. Mustroph, Uhrenfabrik Berlin, opgericht in 1866. In 1931 komt er nog een A. Mustroph catalogus uit.

Er is verder weinig over bekend.

Ansonia Brass Co.

Ansonia Conn.

Eight day and thirty hour BRASS CLOCKS (foto).
Productie tussen 1850-1929

The Ansonia Clock Company was een van de belangrijkste 19de eeuwse Amerikaanse klokkenfabrikanten. In mijn atelier zijn ze echter een zeldzaamheid. De productie van dit soort klokken vond plaats tussen tussen 1850 en 1929. Op dit moment is er een productie in India van deze mechanische raderwerken , in “retro stijl”. Opletten als er een wordt aangeboden in verdacht goede conditie: het kan een fake exemplaar zijn, dat niets met antiek te maken heeft!

⇒The Ansonia Clock Company

AGU – A G U – A.G.U. – A.G.U.L.

Aktiengesellschaft für Uhrenfabrikation Lenzkirch, A.G.U.L.

Zie ook: Lenzkirch

Badische Uhrenfabrik GMBH

Made in Germany

Badische Uhrenfabrik A.G.Furtwangen, Duitsland opgericht in 1890. Onder leiding van Carl Rombach van 1860-1877. In 1979 ca. 180 werknemers. Productie stop vermoedelijk rond 1980.

Balduc Frères Nord Cousolre

Uurwerken in Art Deco klokken jaren ’20-’30.

Cousolre is een gemeente in het Franse Noorderdepartement in de regio Hauts-de-France en bekend om zijn marmerproductie in de 19e eeuw. In 1845 introduceren Parijse handelaars de klok in Cousolre en hiermee start de fabricage ervan. Na de crisis van 1930 valt deze industrie in elkaar.
Verdere gegevens onbekend.

Fabrique E ard Barrard & Cie de Paris

Eduard Barrard

Rue Neuve Ménilmontant, Paris 1860.

Barrard & Vignon F ts d’ Horlogerie

Rue Commines 7 Paris

Barrard & Vignon (Auguste)

Opvolger van Barrard.

Rue Commines 1860-1870.

Pere & Fils 1890,

Vignon & Fils 1900 – 1914.

(Door het gebruik van versleten stempels staat soms eerder SARRARD te lezen dan BARRARD).

Baschet Baullier

Baschet Baullier; een bronzenmaker gevestigd op de Rue
Vendôme, Paris
Op een uurwerk van Japy Frères (stempel Medaille d’Or Japy Frères)

Zie ook: Japy

Bassclock

Hiernaast een merklogo en garantiebewijs voor een Bassclock uit 1950.

Deze klokkenfabriek werd opgericht vlak na 1945 door de broers Mathieu Bastiaens en Jef Bastiaens.

Zij kwamen uit een schrijwerkersfamilie die in 1930 emigreerde vanuit  Maastricht naar Antwerpen.

Productie van klokkenkasten, waar geprefabriceerde raderwerken in werden geplaatst.

Fabriek werd gesplitst, maar Mathieu produceerde verder onder de naam Bassclock.

Jef (de meest vooruitstrevende broer)  begon een eigen fabriek in Edegem (Antwerpen). Het lakken van de klokkenkasten gaf er nogal wat hinder aan de omwonenden.

HJet werd de eerste fabriek die een systeem installeerde met een watergordijn voor het filteren van de vernisdampen.

Gestopt in einde jaren 60.

Het gemeentehuis van Borgerhout kocht een Bassclock.

Logo met een beer en wijzerplaat

Merk onbekend

Belcanto

Lanco AG, Bellach, Zwitserland

Op een westminsterklok  van Perfecta Clock

Zie ook: De Beste

B.W.L.

Berger & Wuerker Lepzig

Merk met het logo B.W.L. is geregistreerd in 1912

BWL: Berger & Wuerker, Liepzig (Duitsland)

Fabrikant van staande klokken, schouwklokken en wandklokken.
Oerdegelijke raderwerken.

Louis Boname Seloncourt Doubs

Louis Boname had zijn atelier in Seloncourt bij Montbéliard in het departement Doubs.
Hij exposeerde zijn raderwerken op tentoonstellingen in 1878 in Besançon en in 1900 in Parijs.

Louis Boon & Fils Anvers

Louis Boon & Zonen Antwerpen

Louis Boon & Zonen Antwerpen.

Horlogerie.

Brocot Bte S.G.D.G.

Dit logo is nagenoeg hetzelfde als de volgende, maar zonder ‘L’ voor Brocot.

Bte SGDG = Breveté sans garantie du gouvernement. De stempel zegt letterlijk: Patent (octrooi), zonder de waarborg van de overheid.
Het heeft een juridische betekenis: het voorwerp of model waarop de letters staan is gepatenteerd (of beschermd), maar de overheid staat niet in voor de bescherming ervan. De eigenaar van het octrooi moet, in het geval van een overtreding, zelf stappen ondernemen.

Zie ook: biografie The Brocots.

L. Brocot Bte S.G.D.G

Parijs, Louis Brocot, Rue Saint-Anastase
In 1877 deponeerde hij dit merk.

Bte. S.G.D.G

Bte SGDG = Breveté sans garantie du gouvernement.

Op de slinger van een ‘Oeil de Boeuf’ wandklok*)

Deze brocotslinger is na 1885 ontstaan. Het ontwerp is voor eenvoudige machinale vervaardiging gemaakt, met een minimum aan handwerk. De slinger is zonder solderen gemaakt uit twee schelpen waartussen de loden vulling zit. De regelmoer onderaan is dusdanig gevormd, dat de lens de beweging naar boven of beneden mooi volgt, waardoor visuele controle niet meer nodig is.

*)Deze klok wordt in het Nederlands ook wel ‘Ossenoog’ genoemd, maar ‘Oeil de Boeuf’ betekent eigenlijk ‘dakkapel’.

Brocot propte

Zie ook: Bte SGDG

Buren

Buren Watch Company (Zwitserland)

C B

Badische Uhrenfabrik A.G. Zwarte Woud Duitsland Klokkenfabriek vooral van Schoorsteenmantel-klokken (schouwklokken) en staande klokken.

Geregistreerd in 1890 als groot- en kleinhandel van klokkenonderdelen en raderwerken.

Oprichter: Adam Fehrenbach

Onder leiding van Carl Rombach (1860-1877) samengegaan met de Uhrenfabrik Furtwangen AG.  Andere merknamen: Badenia en Daduf

In 1906.werkten er 700 werknemers.

Fabriek gesloten in 1918, heropend in 1927.

Logo ook in de opwindsleutel .

CB

Hier het logo CB met de vermelding van patent Nr 326080

en

Musterschutz No 733670

Musterschutz No 727234.

Het logo lijkt op een maan of sikkel met een B er in.

J.C. Cailly

Geen verdere gegevens bekend.

C. H. Paris

Geen verdere gegevens bekend.

Op een pendule samen met het merklogo: JUST (Zie verder).

A. Chaumont Paris

Alfonse Chaumont 1830. Rue de Berry en Rue de Normandie.
Vermoedelijk een bronzenmaker.

Zie ook: Jovart

Chevalier Fnt a Paris

Geen verdere gegevens bekend.

Op een Marqueterie Boulle pendule van Lesage Paris, Lesage was als bonzenmaker in 1850 gevestigd in de Rue Vieille du Temple.

Cie Des Bronzes a Bruxelles

Geen verdere gegevens bekend.

Cimbal Gong D.R.G.M.

Op een gongblok van een Kienzle regulateur.

D.R.G.M is een patent aanduiding: “Deutsches Reichs-Gebrauchs Muster”

Clays a Paris

D. Clays (L’ainé) was een bronzenmaker, maar zijn stempel wordt ook op raderwerken aangetroffen. Was gevestigd de Rue des Filles du Calvaire.

Ca 1870

Constantia

Metzner&Co, Konstanz, Duitsland geregistreerd 16/5/1925.

Fabrikant van klokken, polshorloges en onderdelen voor de handel.

d’Aureville & Chameroy

Maison Barbot

Geen gegevens over bekend.

Waarschjijnlijk de naam van een doorverkoper, die de klokken van zijn naam voorzag. In dit geval een raderwerk van Vincenti.

Etablissement de Paris Miroy Freres

Opvolger van Moris, Rue Angoulême, 1860. Freses en Fils 1880

Etablissement de Paris – Bardot

Eerste helft 19de eeuw.

Mogelijk een brons-gieter

Deutsches Reichs Patent

Zie ook: Thomas Haller

De Beste
Westminsters Gedeponeerd Merk

Westminsterklok schouwklok met logo op de wijzerplaat: Perfecta clock

Geen gegevens over het fabricaat.

12 cm is de slingerlengte.

Op een dergelijke klok slaat iedere kwartier en heeft drie gewichten of drie opwindveren.

In volgorde slaat de klok:

1: E, D, C, G
2: C, E, D, G
3: C, D, E, C
4: E, C, D, G
5: G, D, E, C

Delmas Hr. A Paris

(pendule met graham gang)

Rue du Jour, 1840

Rue Mandar, 1850.

Rue de Trévise 1860.

Presenteert in 1850:

Een schouw-regulator met een 1/2 seconde compensatie slinger.

Patenteert in 1861:

Een astronomische compensatie slinger (un balancier compensateur astronomique à suspension).

Patenteert in 1864:

-Een slagwerk met uurslag op het volle uur en 2 kwartierslagen op het halve uur.

-Un compteur de secondes à remontoir et mise à l’heure au pendant.

Deschamps Ire Qualité

Er zijn verschillende makers met deze naam actief geweest in Parijs in de periode 1830-1870.

Een brevet voor een ‘oprolbare’ slingerophanging in 1842 werd onder de naam Deschamps geregistreerd.

Dufa

Etzold & Popitz Leipzig

Klokken- en horlogefabriek in 1920 geregistreerd.

Raderwerken en onderdelen.

Ook in en export van huishoudelijke artikelen.

Op een westminsterklok.

Dufaud Paris

Rue de Saintogne 1870

E D

Onbekend merk op een wekkertje ca. 1900.

Het achterdeksel vermeldt nog:

Mouvement (raderwerk)

Reveil (wekker)

en:

Bté SGDG = Breveté sans garantie du gouvernement.
De stempel zegt letterlijk: Patent (octrooi), zonder de waarborg van de overheid.
Het heeft een juridische betekenis: het voorwerp of model waarop de letters staan is gepatenteerd (of beschermd), maar de overheid staat niet in voor de bescherming ervan. De eigenaar van het octrooi moet, in het geval van een overtreding, zelf stappen ondernemen.

Eingetragene Fabrikmarke

TH

Zie ook: Haller

Embee

Mathias Bauerle Uhrenfabrik

St. Georgen (Zwarte Woud – Duitsland)
Handelsmerk vanaf 1924. Kenmerkend zijn de kleine letters (dus geen hoofdletters).
Productie alle soorten klokken en “mechanische kantoor uitrustingen”. Logo geregistreerd in 1930.

In 1938 wordt er een nieuw logo geregistreerd, maar het is onduidelijk of het afgebeelde logo toen kwam te vervallen.

Enfield

Made in England

Enfield Clock Company Londen, Pretoria Road

Opgericht 1929, door
Carl Schatz, naar voorbeeld van de fabrieken van August Schatz GmbH, Triberg (Duitsland – Zwarte Woud)
Engelse directie met Freddy Kienzle (D) in de technische leiding. De onderneming wordt geconfronteerd met concurrentie van Junghans, Kienzle en anderen uit Duitsland.
1933 – Fabriek wordt verkocht en Smiths Industries wordt eigenaar.

Gegevens van die tijd:
Productie van 1200 slagwerk-klokken, 200 Westminsters, 200 Westminster / Whittington klokken, 2000 wekkers
140 medewerkers, werktijden: 8u.–6u. (ma.–vr). , 8u.- 1u. (za).
1935 – ook productie van staande klokken (grandfather) en regulateurs
1935/36 – samenwerking met Dupont Brothers, (bedrijf voor huis aan huis verkoop).  Afname van 25000 klokken.
Introductie van het merk “Royal Enfield”, als top kwaliteit raderwerken.
In WOII wordt de fabriek omgebouwd voor militaire productie.
Na de oorlog een bescheiden productie.

Smiths Industries, bekend als de “Anglo-Celtic Watch Co. Factory” (Wales) sloot de fabriek in Pretoria Road in Londen.
1955, De Welsh-Enfield Clock Company (Smiths industry) produceert alleen nog polshorloges en productie van klokken werd afgebouwd.
Machines en gereedschappen werden verkocht als schroot.

Fabrik-Marke

Logo met een vosje/wolf.

Geen verdere gegevens bekend.

Farret a Paris

Op een 19de eeuwse Boulle cartelklok.

Rue de Chapon 1840-1870.

Maakte ook klokken voor de spoorwegen en reisklokjes.

FHS Germany 241-030

Ook getekend:

Hermle

Franz Hermle & Sohn GmbH & Co

Fabrieksraderwerken, gebruikt voor Zaanlanderklok regulateur en westminster enz.

Achterop staat het typenummer en het jaar van fabricatie (in dit geval is het typenummer: 241-030 , bouwjaar = 1974).

Vanaf 1988 staat er voor het jaar een letter:

Hermle / FHS klok datering:

A 1988/ B 1989/ C 1990/ D 1991/E 1992/ F 1993/ G 1994/ H 1995/ I 1996/ J 1997/ K 1998/ L 1999/ M 2000/ N 2001/ O 2002/ P 2003/ Q 2004/ R 2005/ S 2006/ T 2007/ U 2008/ V 2009

F M S

FMS: Friedrich Mauthe Schwenningen
ook gestempeld: SMC
Soms met de letter D.G.M.S.: Deutscher Gebrauchs Muster Schutz.
Ook alleen FM zonder S op een regulateur

Friedrich Mauthe (1822-1884).

Begint als leverancier voor gereedschappen voor uurwerkmakers.

– 1860: Hij richt zijn eigen onderneming op in Schwenningen, Duitsland.
– 1876: Zijn zonen Christiaan en Jacob voegen zich bij de onderneming.

– 1886: Oprichting van een fabriek van opwindveren

– 1899: Oprichting van een fabriek voor klokkenkasten.

– 1900: Meer dan 1000 arbeiders in dienst.

– 1930: Er zijn 2000 arbeiders te werk gesteld, die 45000 uurwerken per week produceren!

– 1937: 60% van de Duitse klokken die naar Engeland geëxporteerd worden, zijn afkomstig van de uurwerkfabriek van Mauthe.

– 1970: de fabriek vecht voor haar voortbestaan

– 1976: Het faillissement wordt definitief afgekondigd.

F.M.S.

Op een tafelklok, regulateur, westminster.

Zie ook: Regulateur van Friedrich Mauthe Schwenningen

FC:

Geen verdere gegevens bekend.

Fot Bté

Farcot Breveté.

Logo met een anker en een ster.

Emile Farcot, Rue des Trois Bornes, Parijs, tussen 1858 en 1890.

C C

Logo met weegschaal, sterren en takken.

Christofle & Cie, Karlsruhe, Duitsland.

Girod

Foreign

Onbekend merk. Waarschijnlijk Engels.

Op een westminster.

irod / irodi / cirod / cirodi

Godeau a Paris

Parijs, Rue de la Montagne Ste-Geneviève, 1860
of
Parijs, Rue Mouffetard, 1860

CH. Grottendieck Bruxelles

Charles Grottendieck had een Brusselse Juwelierzaak / klokkenwinkel. ca. 1850-1880

Grottendieck, kwam als horlogemaker naar Brussel vanuit Sanct Annen (nabij de Duit-Deense grens) in de jaren 1850-1860. Hij vestigt zich in de “rue de Bouchers” (Beenhouwersstraat). Daar ontmoette hij de twee zussen Henriette, die een winkel hadden in de Rue de Putterie. Hij was bevriend met de metaalgraveur Astöwer. Beiden zijn zij met één van de twee zussen Henriette getrouwd.

Het is mij niet bekend of Grottendieck zelf klokken fabriceerde. Het lijkt er meer op dat hij klokken aankocht en zijn naam erop plaatste. Zijn vriendschap met Astöwer verklaart waarom er zoveel klokken zijn die zijn naam dragen. Grottendieck kocht klokken aan (meestal van Parijse makelij) en vermoedelijk signeerde Astöwer signeerde.
Het aanbod van Grottendieck bestond uit horloges pendules, cartels (wandklokken) en ook waardevolle sieraden.

Zie ook: Charles Grottendieck voor meer afbeeldingen

G B

Gustav Becker

Freiburg I/ S.
GB Silesia

Logo met een anker en een kroon en de letters GB.

Gustav Becker (1819-1885) stichter van indrukwekkende Gustav Becker Werke.
Hij volgde zijn opleiding in Wenen, opende in 1847 zijn klokkenbedrijf in Freiburg (Silesië).
Een moeizame start van de onderneming totdat de Pruisische Staat fondsen verstrekte om de chronische werkloosheid in het district te verlichten.
De onderneming van Gustav Becker in kwam daardoor in wereldwijde belangstelling.

Medaille D ‘Or.

Tijdens de Silezische handels-tentoonstelling in 1854, ontving Becker talrijke prijzen die later bekend werden als: MEDAILLE D’OR. In reliëf werd het logo op de rug van de raderwerken aangebracht en als handelsmerk geregistreerd in 1887. De onderneming van Gustav Becker had in 1923 meer dan 2000 werknemers. In 1926 samengegaan met Junghans.

GB Silesia

In de jaren 1927-1935 werden bij Junghans raderwerken gemaakt voor Gustav Becker. Deze raderwerken werden onder het eigen merklogo verkocht (een pijlenkruis, pfeilenkreuz, Cross Arrow), maar ook met het logo van Gustav Becker (GB). Het Pfeilenkreuz is door Junghans in 1924 als handelsmerk geregistreerd en in 1927 door H.A.U. (Hamburg american Uhrenfabrik).

De fabrieken in Braunau waren gelegen in de voormalige Oostenrijkse Donau federatie. Registratie van de eerste naamstempel met Braunau i. Bohemen dateert van 1902. De reliëfstempel met Made in Braunau werd gebruikt na 1918 (na WO I). Annexatie in 1920 door Tsjecho-Slowakije, waarna de fabriek onafhankelijk verder werkt. Het Pfeilenkreuz is door Junghans in 1924 als handelsmerk geregistreerd en in 1927 door H.A.U. (Hamburg American Uhrenfabrik).

PHS – Phillipp Haas & Söhne

Phillipp Haas & Söhne) uit St. Georgen (Zwater Woud – Duitsland). In 1867 opgericht. De meest dynamische manager was Karl Haas, die het bedrijf uitbouwde tot  leverancier van de wereldbekende “HAAS”-klokken, vooral kwalitatief goede koekoeksklokken. In 1920 opgeheven.

Afgebeeld een “HAAS”-Regulateur.

H. & B.

Haller & Benzing

Raderwerken, wekkers en polshorloges.

Logo geregistreerd in 1928.

H.A.C.

14 Day Strike

Made in Württemberg

Hamburg American Clockfactory – H.A.C. (Hamburg Amerikanische Uhrenfabrik – H.A.U.)Een van de bekendste Duitse klokkenfabrieken.Het pijlenkruis (Pfeilenkreuz) was het logo van dit bedrijf dat in 1882 werd opgericht. In 1926 samengevoegd met Junghans.

Haid

Op een Westminster klok.

H.H.S.N Gongslag

Heinrich Strauss

Neurenberg Duitsland

Hubert Herr Triberg Germany

Klokkenfabrikant uit Triberg (Zwarte Woud), opgericht door de houtsnijder Herr in 1918.

Oorspronkelijk tekende en maakte hij zelf de raderwerken.

Het familiebedrijf is nu in handen van de 5e generatie en is uitgegroeid tot een wereldwijd gerenommeerd en toonaangevend bedrijf van koekoeksklokken.

Imperial Made in England

Op een ronde scheepsklok met op de wijzerplaat: Sestrel Trade Markt uit Triberg.
Mooie kwaliteit maar verder geen gegevens.

Isgus

Handelsmerk van de firma Schlenker – Grusen Uhrenfabrik met de handelsnaam Isgus geregistreerd in 1915. Grusen begon al in 1888 als leverancier van slingerveren en later hele raderwerken. In 1931 merkregistratie als Schlenker-Grusen. Fabrieksuitbreiding in 1895. In 1962 ging het merk over can Alfred Schlenker naar Alfred Wurthner. Productie van automatische klokken en signalisatie-apparatuur.

Schwenningen en Neckar.

Schlenker is een naam die nogal eens voorkomt op klokken.

Zoals:
Schlenker – Schneckenburger/ Schlenker – Schmeckenbecker/ Schlenker E.R./ Schlenker Johannes/ /Schlenker Christian/ Schlenker Christian & Sons/ Schlenker Elias/ Schlenker Erhard/ Schlenker & Kienzle/ Isgus – Schlenker – Grusen.

J.B. BRITISH MADE

Op een Westminsterklok.

Jahres Urhenfabrik Triberg – Zwarte woud.

Logo, twee olifantjes met in het midden een wijzerplaat met bel.

Het logo is van ca 1900. (regulateur).
Klokkenfabriek onder leiding van August Schatz (1854-1927).
In de late 19e eeuw, werkte Augustus Schatz samen met uitvinder Anton Harder en samen vormden zij de Jahres Uhrenfabrik (Jaar Klokken Fabriek) met als doel het maken van een nauwkeurige klok die slechts één keer per jaar moest worden opgewonden.

De fabriek Schatz maakte naast de jaarklokken (=ook 400-dagen klokken) ook regulateurs en later -vanaf ca. 1975- de ronde scheeps-chronometers (Schatz Royal Mariner) met een raderwerk van erbarmelijk slechte kwaliteit.

Hi. Luppens Bruxelles

Ook wel:

H Luppens
Luppens & Cie.

Henri Luppens plaatste zijn naam op de klokken die hij verkocht, maar was geen bouwer van klokken. De signatuur op deze emaillen wijzerplaat is met inkt aangebracht en heeft een slechte hechting op de ondergrond. Eén keer te veel erover wrijven en de naam is weg! Oppassen dus!

Japy

Een vroege stempel van Japy, op de voorplatine van een kolompendule (gedateerd 1814).

Japy Frères

Médailles d’Or

Années 1823 27 34 39 44 49

Fréderic Japy (1749-1812) was de oprichter van de klokken en horlogefabriek Japy frères en cie’, Beaucourt, France.  Hij was klokkenmaker èn uitvinder. De onderneming stond aan de top van de fabricatie van industriële uurwerken. Adolphe Japy heeft veel invloed gehad op de industriële ontwikkeling van de massaproductie van klokken en uurwerken. Adolphe Japy was een belangrijk man. Hij was lid van het Franse Légion d’Honneur en meerdere termijnen burgemeester van Beaucourt. Hij overleed in 1897 in Parijs.

De werken van Japy worden aanzien als de topkwaliteit van de industriële  Franse uurwerken.

Japy Fils 1844 – 1849
Médaille d’Argent

Japy Fils Expos 1855
Médailles 1844  1849

Japy Frères Médaille d’Or

Japy Frères & Cie
Exposition 1855
Grande Med. d’Honneur

Japy Frères & Cie
Exposition 1855
Grande Med. d’Honneur

Japy Frères & Cie
Gde Med. D’Honneur

Japy Frères et Cie Expostitions
Grande Med. d’Honneur

Japy Frères et Cie
Med. d’Honneur

Japy Frères & Cie
Med. d’Honneur

Behaalde medailles:
1819 Médaille d’Or/ 1823 Médaille d’Or/ 1827 Médaille d’Or/ 1834 Médaille d’Or/ 1839 Médaille d’Or/ 1844 Médaille d’Or/ 1849 Médaille d’Or/ 1851 Grand Médaille/ 1853 Pr. Médaille Classé/ 1855 Grand Med Honour/ 1867 Grand Med Honour/ 1873 Grand Diplome d’ Merit/ 1879 Grand Prix d’Honneur/ 1879 Grand Diplome d’Honneur/ 1879 Grand Diplome d’Honneur/ 1880 Grand Diplome d’Honneur.

Handelslogo van Japy Frères et Cie, Beaucourt France.

Er zijn een aantal varianten van dit logo met kleine verschillen, vooral in de ‘krullen’.
Registraties van dit logo tussen 1893 en 1921.
Ook op een emaillen wijzerplaat.

 Japy Frères F S Medaille D’Or

Stempel op een balanswerkje.

L. Japy fils

Louis Japy Seloncourt (bij Montéeliard – Fr.) en Bern (Suisse).
Vertegenwoordigde de Japy onderneming met een winkel in Bern ca 1850.
Verkreeg een zilveren medaille in 1949.
Brevet in 1854 voor een speciaal soort slagwerk voor pendules.

 JB

Johann Bruschke Breslau

Jos. DE RY

Concessionnaire pour la Belgique et la Hollande.
24, Rue de l’Alliance Bruxelles.

TH

TH in cirkel met vleugels.

Thomas Haller Schwenningen.

Haller – Uhrenfabrik Schwenningen, Duitsland. Nam het in 1870 opgerichte bedrijf van zijn grootvader over.

Haller was de enige horlogemaker in de omgeving die de ontwikkeling maakte van de houten uurwerken van  Zwarte Woud klokken naar de bouw van massieve metalen uurwerken en zijn werkplaats consequent ontwikkelde tot fabrieksbedrijf. In 1888 kreeg het bedrijf een ere certificaat voor de productie van regulateurs.

Vanaf 1895 werden goedkope zakhorloges geproduceerd. Fabrikant van wandklokken, regulateurs en zn. 400 dagen klokken (jaarpendules). Handelsmerk TH is geregistreerd op 29 januari 1896. In 1899 werden dagelijks 4000 zakhorloges geproduceerd. Thomas Haller was een zeer dynamische industrieel leider. De succesvolle zakhorloge productie wekte de interesse van Junghans. De onderhandelingen leidden op 1 april 1900 tot de fusie in ‘Vereinigte Uhrenfabriken Gebrüder Junghans en Thomas Haller AG’. Vergroting van productieprogramma: polshorloges. Wereldwijde exportmarkt. De gelijkwaardige relatie tussen Junghans en Haller duurde echter niet lang. Nadat Junghans geprobeerd had de overhand te krijgen, loste Haller de fusie op in 1903.

In hetzelfde jaar richtte zijn zoon Thomas Ernst Haller (1878-1956) een nieuwe horlogefabriek op van Haller AG Schwenningen. In Schwenningen en volgde zijn vader op als algemeen directeur (1904).

In 1929 opgegaan in Kienzle. Kienzle stopte in 1976.

TH (Thomas Haller) Eingetragene Fabrikmarke

H in tandwiel met zonsopgang

Logo: Sunrise/ Sonnenaufgang.

Thomas Ernst Haller Schwenningen. Het logo met de letter H dateert van 1925.
D.R.G.M. is een patent aanduiding: ‘Deutsche Reichsgebrauchs Muster’. Deze benamingen treffen we meer aan op Duitse klokken.
In 1877 werd in Duitsland het octrooibureau opgericht als ‘Kaiserliches Patentamt’ in Berlijn. Vanaf 1919 werd het bureau ‘Reichspatentamt’ genoemd. Na 1945 volgt een patentloze tijd. Op 1 oktober 1949 start het ‘Deutsche Patentamt’ in München. Sinds 1998 heet het ‘Deutsches Patent- und Markenamt’.

D.R.Patent en logo met vleugels 

Deutsches Reichs Patent. Merkenstempel op een raderwerk van Thomas Haller (regulateur 147023)
Het lijkt op het logo van Kienzle waar het bedrijf 1929 mee fuseerde.

DGMS

DeuGebrauchs Muster Schutz.

Haller Foreign

Hombergen Anvers

Op een regulateur met een raderwerk van het merk LFS ‘Lorenz Furtwangler& Sohne’.
Hombergen is dit geval een plaatmerk en niet de fabrikant van de klok.

A Jovart Fils S.ur de A.Chaumont Paris

Alexandre Jovart, Parijs, Rue de Berry, ca 1840.

Zie ook: Chaumont

Twee pijlen/ Pfeilenkreuz/ Cross Arrow

Junghans Wurtemberg

Op 15 April 1861 richtte Erhard Junghans met zijn zwager Jakob Zeller Tobler in Schramberg het bedrijf Junghans&Tobler op.
Zij begonnen met de productie van klokkenonderdelen op zeer efficiënte wijze. Vanaf 1866 werden klokken ontworpen en gebouwd onder het merk Junghans.

Zie ook verder: Junghans

Just CH DH

Charles Victor HOUR werd geboren op 28 april 1848 in Montjay la Tour, bij Parijs. Op 11-jarige leeftijd werd hij leerling-horlogemaker bij Maison Diette, een bedrijf in Parijs, opgericht in 1848 door Denis Diette. Dit bedrijf hield zich bezig met met de aan- en verkoop van klokken. Hier werden hem alle facetten van het vak van de horlogemaker geleerd. Charles werd vervolgens compagnon in 1863 en huwde in 1972 Louise Adrienne Diette. Zij was een zuster van Charles Marius Diette, opvolger van Denis Diette. Charles Victor Hour werd in 1879 werkplaatsmanager en eigenaar in 1881. Hier werden horloges en pendules van hoge kwaliteit in de stijl ‘Diette et Hour’ gemaakt (DH). Tal van klokken zijn in tentoonstellingen opgenomen en hebben de Grand Prix van Brussel in 1910 en de Grand Prix van Turijn in 1911 gewonnen. Maurice Lavigne werd later zijn zakenpartner en het bedrijf werd omgedoopt tot Hour-Lavigne. Het bedrijf was gevestigd in Parijs aan de Rue Sainte Anastase 7.

Diette, Diette & Hour, Ch. Hour (CH) en Hour-Lavigne waren door de jaren heen aanwezig op verschillende tentoonstellingen. 1875 – 1879 – 1886 – 1890 – 1878 – 1889 in Parijs, in Melbourne in 1883 – en 1888, Amsterdam 1883 en Moskou 1891. In 1910 won het bedrijf een Grand Prix op de tentoonstelling in Brussel en in 1911 in Turijn. Het bedrijf leverde ook horloges aan Cartier, Hermès en Tiffany & Co. Het was een belangrijke en prestigieuze onderneming met 800 werknemers.

Het was erg belangrijk voor de reputatie van een horlogemaker om een prijs te winnen.

The Hour Lavigne klokken toonden in 1925 opnieuw de liefde voor esthetiek. Terwijl veel van de geproduceerde klokken ‘er één van veel’ waren, bracht Hour-Lavigne  een revolutie teweeg in het bestaande klokconcept. Hour-Lavigne had zich gerealiseerd dat er na-WWI dat er een groeiende markt was voor hoge kwaliteit en originele klokken. Dit resulteerde in de uitbreiding van het merk  JUST, dat sinds de jaren 1900 werd gebruikt voor de horlogeproductie, naar klokken en pendules. Terwijl de meeste fabrikanten de nieuwe art deco-beweging interpreteren voor massaproductie werd het Lavigne-proces getransformeerd. Zij maakten klokken en uurwerken van hoge kwaliteit. Tijdens de tentoonstelling van decoratieve kunsten in Parijs in 1925 presenteerden ze een tiental klokken in een unieke Art Deco-stijl die de competitie eenvoudigweg annuleerde.

Charles Victor Hour was medeoprichter van de ‘chambre d’horlogerie à Paris’ in 1875 en werd later president. Hij was ook mede-oprichter van de horlogeschool van Parijs in 1880 en lid van de raad van toezicht tot 1898, waar drie jaar ook secretaris was. Hij werd op 14 augustus 1900 tot ridder van het Legioen van Eer benoemd en op 1 november 1912 tot officier in het Legioen van Eer.

Tot in de jaren ’80 van de 20e eeuw werden in dit deel van de Doubt in de Jura, klokken geproduceerd van het merk Hour-Lavigne. In 1975 nam Manurhin het bedrijf over.

Kaiser Gong G.R.P.a

AJK  (Aldingen Josef Kieninger) of JAK

Original Kieninger

MADE IN GERMANY

Maakt nu deel uit van de Howard Miller Group (USA), de grootste fabrikant van grandfather-klokken in de wereld.

Allerlei soorten slagwerken waaronder Westminster, met voorzieningen van strike en silent, “niet slaan tijdens de nacht” en speelwerken met melodieën zoals Vogelfänger en Freude schöner Götterfunke.

De klokkenfabriek Kieninger werd in 1912 opgericht door Josef Kieninger. Sinds 1917 is het bedrijf gevestigd in Aldingen / Baden-Württemberg. Kieninger is de oudste nog bestaande fabrikant van mechanische raderwerken voor staande-, wand- en tafelklokken in de wereld. In 1991 bouwde het bedrijf een nieuw functioneel gebouw met ongeveer 6.000 vierkante meter aan productieruimte. Sinds 1993 behoort Kieninger tot de Amerikaanse Howard Miller Group, momenteel de grootste klokfabrikant ter wereld.

Kienzle

Deze rond 1900 grootste uurwerkfabriek in Schwenningen (Duitsland) had haar oorsprong in een klein ambachtelijk opgericht klokkenmakersbedrijf, opgericht in 1822 door Johannes Schlenker.  Opvolging door zijn zoon Christian en later diens zoon Karl-Johannes samen met schoonzoon Jacob Kienzle.
1883: De naam wordt “Schlenker und Kienzle” met ook fabrieken in Komatau, Bohemen ( nu Tsjechië).
1888: Productie van 65.000 klokken; in 1892: 162.000 klokken!
1899: Machineproductie met ongeveer 400 werknemers.
1910:  De eerste autoklok wordt vervaardigd, voor Rolls-Royce in Engeland.
1911: Oprichting van de “KIENZLE CLOCK & CO” in New York, USA.
1919: Firmanaam verandert in “Kienzle Uhrenfabriken”.|
1929: Fusie met klokkenfabrikant Thomas Haller.
1932: Voortvloeiend uit de productie van autoklokjes ontwikkelt Kienzle in de jaren ’30 een legendarisch “8-Tage-Fliegeruhr”, die het instrumentenpaneel van de vliegtuigcockpits siert.
1939: 3500 werknemers produceren 5 miljoen klokken!
1954: Ontwikkeling door Kienzle van de eerste parkeermeters. In de jaren  komen ze zonder uitzondering van KIENZLE.
1956: Begin van de serieproductie van mechanisme met automatische opwinding voor polshorloges. Net als de ‘Volkswagen’ worden deze de ‘Volksautomatik’ genoemd.
In de jaren ’50 en ’60 is elke klok die in een Duitse auto wordt gebouwd een KIENZLE.
Jaguar, Daimler, BMW, Volvo, Audi, Renault, Ford en Opel behoren tot de klanten.
1961: Opening van het “KIENZLE Uhrenmuseum” met 1450 klokken uit de laatste vier eeuwen.
1966: Een kwart van de polshorloges in Duitsland is een KIENZLE.
1972: Jaarproductie van  meer dan 7 miljoen stuks. Ontwikkeling van batterijhorloges, quarzhorloges en de “Heliomat”, een horloge op zonne-energie.
1987: Verkoopt KIENZLE 300 miljoen klokken in de gehele wereld.
1996: Diverse innovaties en herstructureringen.
1999: De merkrechten van KIENZLE worden door Aziatische producenten overgenomen.
2002: Oprichting van Kienzle AG in Hamburg.
2003: Herpositionering van het merk KIENZLE.
2006: Aankoop van de merkenrechten wereldwijd.

Logo afbeelding:
– Een wijzerplaatje met vleugels
– Een wijnvat of ton met vleugels. Logo mogelijk van Kienzle.
In Kienzle klokken worden Cimbal gongblokken voor het slagwerk aangetroffen.

Konkurrenz

Villingen – Zwarte Woud.

Opgericht in 1870- Laatste gegevens uit 1904.

Horlogerie de la Poste

Jh. Leemans Bruxelles

Marque déposée M

Jos Leemans Brussel ca. 1900 13, Place de Brouckère.

J.Leemans kocht klokken (in dit geval een glaspendule van Parijse makelij) en verkocht die door met zijn naam erop.

L’Epée 1889

Fabrikant van Reisklokjes (Officiersklokjes, Pendule d’Officiers).

De naam ‘Officiersklokje’ is gebaseerd op een historische anekdote. Napoleon zou voor zijn officieren de eerste exemplaren van dit type hebben besteld, een klok die mee op reis kon en toch de juiste tijd bleef aangeven.

L’Epée begon in 1839 in Montbeliard, in navolging van Japy, met de productie van raderwerken, echappementen en muziekdoosjes.
Gouden medailles in Parijs in 1889 en 1900, en in Wenen 1892, Hanoi 1902.
In 1999 verhuist het merk naar Engeland, na de overname door FA Gluck, Londen.
In 2008 – reproduceert de Zwitserse fabrikant SWIZA SA het ‘Vintage model”.

Hiernaast het Angelus model (slagwerk met wekker).

L G

Geen verdere gegevens bekend.

Pre Lemasson Paris

Pierre Lemasson was gevestigd in Parijs, Rue Commine, in 1870.

Largo gong

Largo is het handelsmerk van de firma Hau uit Schramberg. Deze firma produceerde klokken en klokken- onderdelen.

De handelsnaam Largo werd geregistreerd in 1924.

Foto: Gongblok van een regulateur.

Lenzkirch  A.U.G.  A.G.U. A.G.U.L.

Aktiengesellschaft für Uhrenfabrikation Lenzkirch, A.G.U.L.,  was een van de prominentste klokkenfabrieken in het zwarte woud (D), opgericht in 1851. Het bedrijf produceerde en verkocht in haar 80- jarig bestaan meer dan 2 miljoen klokken. In 1924 heette het merk “Uhrenfabrik Lenzkirch A.G.”. Het werd in 1927 ondergebracht (na economische moeilijkheden) bij concurrent Junghans en werd opgeheven in 1929.

Het bedrijf ontstond vanuit de kleine werkplaats van Ignaz Schoepperle (1810-1882) en Eduard Hauser (1825-1900). De firma is in Lenzkirch opgericht door de ondernemers Franz Josef Faller, Nikolaus Rogg, Paul en Nikolaus Trittscheller en Josef Wiest.

Technische hoogstaande kwaliteit klokken. Recessie in de WO I, daarna heropleving.  De onderneming kwam in economische moeilijkheden door concurrentie, de economische crisis en de weigering om de over te gaan op goedkope massa productie. De eerste merkenstempel is van ca. 1871 en had de letters ALG (Aktien Lenzkirch Gesellschaft), later ook GFU (Gesellschaft für Uhrenproduktion). Vanaf 1875 “Lenzkirch” met een sparrentak en de afkorting ‘ A.G.U ‘.

Alle raderwerken hebben een serienummer. Soms is er eveneens de vermelding “uber 1.000.000” en/of “2.000.000” of “1Million” en/of “2Million”

Productiejaar en serienummer:

1851 -4,600

1855-21,000

1860-31,800

1865-40,000

1870-165,000

1875-227,000

1880-500,000

1885-655,000

1890-700,000

1895-810,000

1900-1,000,000

1928-1,600,000

L F S

LFS: ‘Lorenz Furtwangler& Sohne’.
Soms met de vermelding DRP of D.R.P. N°… Dit staat voor: Deutscher Reichs Patent (en dan een nummer)

Lorenz Furtwangler (1807- 1866)richtte in 1836 de uurwerkfabriek op. Zijn zonen Theophil, Hector, Oskar en Adolf, allen uurwerkmakers, voegden zich bij de onderneming. In 1868 wijzigde de naam in ‘Uhrenfabrick, vorher Lorenz Furtwangler&Sohne’. De top-precisie uurwerken en de topkwaliteit van de kasten maakte de Furtwangler fabriek wereldberoemd. In 1900 wordt aan de naam A.G. toegevoegd (= Aktien – Gesellschaft, de Duitstalige N.V.). Gedurende WOI wordt de klokkenfabriek drastisch ingekrompen; het bedrijf ontvangt opdrachten van defensie.

Na 1918, door felle concurrentie, maakt de fabriek moeilijke tijden door, uiteindelijk wordt de fabriek in 1929 gesloten.

Machenaud Paris

L.D. Machenaud was de opvolger van Pinchon.

Parijs Rue Michel-le-Comte 1860- 1870.

Merkteken op een Frans pendulewerk.

G. Mignon Médaille d’Argent

Parijs, Rue des Fontaines -St – Georges, 1860

MIGNON JEUNE:
Parijs, Rue Jouye-Rouve 1870

M. Miller & Sohn in Wien

Ijzerwaren een pianosnarenfabriek Martin Miller uit Wenen. Opgericht in 1782.

Deze stempel stond op een gongblok van een weense regulateur.

Howard Miller Clock co

Zeeland Michigan

Two (2) jewels unadjustable made in West Germany (+ nummer)

De modellen werden genoemd naar bekende oude klokkenmakers of namen van bekende mensen (op de wijzerplaat) zoals:
Samuel, Watson, Thomas Tompion, George Graham, Bracket, Worthington, Barrister, Lynton, Downing, Webster, Randolph, Mason, Michaels, Vanderbilt, Newley, Barrett, Barrett II, MacArthur, Carson, Hadley, Bartlett, Payton, Dillon.

Médaille

‘Médaille’  op raderwerken.

In de 18e eeuw bepaalden de hofarchitecten van de koningshuizen de mode en de bestellingen in de ateliers, maar in de 19e eeuw ontstaat er een nieuwe rijkere klasse, met ‘een mindere culturele of artistieke smaak’.

Om de kwaliteit van het kunst-ambacht te verbeteren, ontstaat het idee voor het bijeenbrengen van concurrenten op publieke exposities. De luxe-industrie werd nieuw leven inblazen. Diverse ambachten (waaronder ook klokkenateliers) toonden er hun werk en men geeft onderscheidingen aan verdienstelijke exposanten onder de vorm van een stempel; een Médaille in verschillende gradaties zoals: Médaille de Bronze, Médaille d’Argent, Médaille d’Or.

Marque M déposee

Met een lauwerkrans.

Zie ook: Leemans

S. Marti & Cie

Veel voorkomende naamstempel op raderwerken van Franse pendules en marmeren schouwklokken. Fabrikant van raderwerken (roulants) en meetapparatuur. S. Marti & Cie is opgericht in 1832 door Samuel Marti en twee zakelijke partners; Boilloux en Mozer.
Vanaf 1841 was Samuel Marti de enige eigenaar. De fabriek in Montbéliard had een verkoopkantoor in Parijs.

Op exposities in Parijs in 1841/ 1851/ 1852 Medailles d’Or.
In 1863 werkten de bedrijven Japy Frères & Cie, A. Roux & Cie (de vroegere fabriek van Vincenti & Cie) en S. Marti & Cie nauw samen. Emile Louis Japy was rond 1870 directeur en hoofd-aandeelhouder van Marti & Cie.

De bouw van de uurwerken van Marti is anders dan de gebruikelijk bouw. De meeste Franse pendules ‘Mouvement de Paris’ hebben voor de telling van het aantal bel-slagen een sluitschijf, terwijl de raderwerken van Marti eerder een zaagslagwerk hebben.

Bekend is een kwaliteitsstempel uit 1855 (Parijs).

Rond 1890 doet Samuel Augustus Marti het management. De fabriek maakte voor het automerk Peugeot kleine mechanische onderdelen. De Peugeot-fabriek in Sochaux was dichtbij Montbéliard gelegen. Marti is later door Peugeot overgenomen.

Médaille de Bronze 1860.
Médaille d’Argent 1889.
Médaille d’Or 1900.
Grand Prix, Paris 1931.
De stempel A.1. wordt ook aan Marti toegeschreven.

Samuel Marti

Médaille d’Or

Paris 1900

S. Marti

Médaille d’Or

Paris 1900

S. Marti & Cie

Médaille de Bronze

S. Marti & Cie

Médaille de Bronze

Marti 8 jours

Made in France

Mauthe

Op de wijzerplaat van een regulateur.

Zie ook: FMS

Mezzo gong

Aangetroffen op het gongblok in een regulateur van Kienzle waarvan het logo eveneens op de gong staat.

Michelant & Laligan Paris

Teken op een rechthoekig raderwerk van de Oeil de Boeuf.

Brocot échappement, automatische in-balans regeling. Michelant was gevestigd in de Rue des Juifs in 1870.

Ad Mougin

Dit is de naamstempel op het raderwerk. Bij deze schildpadpendule stond op voor de wijzerplaat: Van Crombrugghe Gand.

Mougin was actief in het einde van de 19de eeuw, in Herimoncourt bij Montbéliard (de Franse regio Doubs, bekend om de klokkenmakerij), later in Parijs. Mougin produceerde rond 1900 raderwerken (roulants), maar mogelijk gebruikte hij ook materiaal van Japy, dat door hem werd geassembleerd en afgewerkt tot volledige raderwerken. 

In 1900 een logo Ad. Moulin deux médailles, medailles die hij won op eerdere tentoonstellingen.

New Haven Trade Mark U.S.A.

In 1853 werd de New Haven Clock Company  in Connecticut opgericht door de klokkenmaker Hiram Camp. De fabriek maakte raderwerken voor de Jerome Manufacturing Company, toen de grootste klokkenfabriek ter wereld. De firma van Jerome was failliet gegaan in 1856. De New Haven Clock Company kocht het bedrijf over en zette het verder. Voor de handel met Engeland  bleef de naam Jerome & Company Ltd als handelsmerk bestaan. In het jaar 1860 produceerde het ca. 170.000 klokken!

In 1866, werd de fabriek door brand vernietigd. Een nieuwe fabriek werd gebouwd. In 1880 werkten er 460 mannen, 52 vrouwen en 88 kinderen. Door het financieel leegzuigen door de directie en de crisis in de jaren ’20 van de vorige eeuw, ging de firma meerdere malen bijna failliet. Er werden noodplannen bedacht voor goedkopere productiekosten.

In de jaren ’40 maakte de fabriek vooral oorlogstuig. De New Haven Clock Company ging uiteindelijk in 1960 failliet, de inboedel en machinerie werd openbaar verkocht. De fabriek bestaat nog steeds, maar is geen uurwerkfabriek meer.

N.D.

Norland made in England

Een kleine fabriek voor het opgeslorpt werd door een van de grotere bedrijven.

Het gaat om klokken uit de jaren ’20 en ’30, o.a. Westminsters, ongebruikelijke Engelse Art Deco Modernistische klokken

Non Plus Ultra

D.R. Patent

Logo gebruikt door de firma Willmann & Co. (op naam van E.R. Schlenker) Freiburg Silezië. Geregistreerd in 1861.
D.R.Patent: Deutsches Reichspatent.
Non plus ultra werd ook gebruikt door de firma Ruttmann & Klein.

ODO

De Jura is de streek waar sinds de vroege 18e eeuw de bekende Comtoise klok in ambachtelijke ateliers werd gemaakt.
Hier werd in 1920 de klokkenfabriek ODO opgericht.
In 1843 werkte François Désiré Odobez al aan een Comtoise klok dat model zou staan voor de latere massaproductie. In 1885 werd de fabriek Maison Odobez in Morez opgericht. Ook productie van gongstaven voor de bekende Westminster melodie (1936).

De productie betreft vooral Comtoise klokken die qua uiterlijk op de ambachtelijke modellen lijken. Sinds de jaren ’60 productie van ‘platine’ raderwerken voor wandklokken. Fabriek bestaat nu nog in Morbier.

EVH L

Geen verdere gegevens bekend.

OMNIA B.Z.

Hand met pijlenbundel

Firma: Bernhard Zachariä KG/ Christian Friedrich Zachariä, Leipzig, Deutschland

Christian Friedrich Zachariä opende in 1808 in Leipzig een uurmakerswerkplaats. In 1840 was hij de stadsuurwerkmaker van de stad Leipzig.

Bernhard Zachariä  begint in 1864 met  fabrieksmatige productie van torenuurwerken. In 1866 werden 77 torenuurwerken gemaakt en 20 jaar later produceerden 25 medewerkers jaarlijks meer dan 150 uurwerken voor kerken fabrieken en scholen.Het assortiment omvatte niet alleen torenklokken, maar ook controle-, trein-, straat- en horloges voor het hof.

Later namen A. Zachariä en Alwin Tretbar het management over van de fabriek. Deze voerde een titel Königlich Sächsischer Hoflieferant”

Naast deze fabriek in Leipzig, Wiesenstraße 22, had Zachariä ook nog een winkel in de Schillerstraße 9. Daar waren naast Glashutte horloges ook Zwitserse zakhorloge, Regulateurs, Pendules und Reiswekkers verkrijgbaar. In het briefhoofd rond 1880 vestigt het bedrijf de aandacht op zijn geavanceerde productiemethoden in die tijd, nl. productie onder met stoombediening.

PMK

Josef Mühlhauser/ Mühlhauser & Pleskot, Karlstein, Österreich

In 1884 richtte Josef Mühlhauser samen met Pleskot een uurwerkfabriek op waar 40 arbeiders werkten. In 1908/1909 een nieuw fabrieksgebouw; de ‘Metallwaren- und Uhrenfabrik Josef Mühlauser’. Het bedrijf werd zoals de gehele uurwerkindustrie zwaar getroffen door WOI en moest aan het eind van de jaren twintig  worden stopgezet. 

P.N B

Onbekend logo, op een Franse kolompendule.

Perivale All British Clocks

Perivale op opwindsleutel

Perivale Clock Manufacturing Co, 2 Wadsworth Road, Perivale, Greenford, Middlesex, England.

Het bedrijf gebruikte het merk “Anvil” dat in de rechteronderhoek van de achterplaat werd weergegeven.

Hun assortiment omvatte uurwerken voor acht- of veertien dagen, gecombineerde Whittington en Westminster beltonen.

1934: De Westminster kwartgong beweging werd voor het eerst op de markt gebracht.
1937: Het handelsmerk “Britannia” was in gebruik voor klokken van Perivale.

Pons

Médaille d’Argent 1823
Médaille d’Or 1827

(ovaal en rond merkteken)

Honoré PONS, geboren in Grenoble, kwam als pendulemaker naar  Parijs. De prefect van Seine-lnférieure besliste om hem naar St. Nicolas d’Aliermont te laten komen, waar al meer dan een eeuw klokken met de hand vervaardiging werden. Pons vestigt zich daar in 1807.

Hij reorganiseerde de arbeidsverdeling met door hem uitgevonden machines, waarvan de verschillende modellen in 1806 werden gedeponeerd bij de ‘Conservatoire des Arts en Métiers’ te Parijs. Hij was uitvinder van allerlei mechanismen en systemen voor klokken.

Hij leverde 100 raderwerken per week aan Parijs, waar hij twee vestigingen had.

Hij exposeerde in Rouen in 1809.
Verkreeg een Médaille d’Argent in 1819 en 1823.
Verkreeg een Médaille d’Or in 1827, 1839 en 1844. Zijn medewerkers waren Mathieu Croutte en Paul Rosetti.

Het familiebedrijf Couaillet gebruikte raderwerken van Pons om klokken te assembleren van 1913 tot 1939.

Roblin

Roblin a Paris

Broers Roblin (en zonen), ateliers: Rue Vieille du Temple, 1860; Rue de Filles du Calvaire, 1870.

Exposeerden in 1867.

Roblin Fils l’Ainé: 1880-1890.

Romanet Morbier France FFR

De fabriek van Romanet ging in 1981 failliet en werd ‘opgeslokt’ door ODO.

Zie ook: ODO

R & C

Logo van Richard et Cie.

Atelier onder deze naam in de Rue de Bondy 32, Parijs, opgericht in 1848. Filiaal in de Canonstreet, London, Engeland in 1867.

Prijzen bij diverse tentoonstellingen waaronder die van Expositie van Parijs in 1889.

Geregistreerd als zowel makers als handelaars.

Samuel was werkzaam vanaf ca. 1834. Zijn broer John van 1848 tot minstens 1858.

R & C

Staf met slangen.

Richard et Cie, Rue de Bondy, Paris, Frankreich 1867.

R & Co  MADE IN PARIS

Mogelijk Richard et Cie.

RSM

Logo met roos

Uhrenfabrik Mühlheim aan de Donau, Duitsland.

Werd opgericht na overname van de fabriek van Schneckenberger GmbH. ca. 1900. De fabriek kwam in het bezit van Gebr. Müller met Wilhelm Müller als directeur samen met zijn broer Albert, later werd Rudolf Müller eigenaar. De gebroeders Müller breidden de fabriek in Gartenstrasse 6 uit naar een fabriek met ongeveer 500 werknemers. In 1959 ging het bedrijf failliet, vermoedelijk vanwege familieconflicten.

Voert ook het handelsmerk met een leeuw als logo.

Breveté S.G.D.G. Paris

RVR

Victor Reclus

Breveté S.G.D.G staat voor “Breveté Sans Garantie Du Gouvernement” en vertaald betekent: “Octrooi zonder garantie van de overheid”.

‘Breveté S.G.D.G’ was in Frankrijk een wettelijke vermelding die de staat ontsloeg van elke verantwoordelijkheid voor de effectieve werking van het gepatenteerde apparaat. Deze vermelding werd vastgesteld door een wet van 1844 waarin staat dat octrooien worden verleend “zonder voorafgaand onderzoek, voor risico en gevaar van de eisers, en zonder enige garantie voor de realiteit, de nieuwheid of de verdienste van de uitvinding, of van de getrouwheid of juistheid van de beschrijving “. Deze vermelding is in 1968 verdwenen. Deze tekst was  van Napoleon Bonaparte, volgens het decreet van 27 september 1800.RVR =Réveille matin Victor Reclus; vanaf 1860.
Victor Reclus Paris, Rue du Temple 1860-1880; Rue Turenne 1890.

Had een gelijkaardig beeldmerk (met een zon en SGDG Breveté) gedeponeerd in 1859 en 1875.
Fabrikant van wekkers (1867) en elektrische klokken (1889).
In 1858 brevetteerde hij een ‘système de réveille matin de poche’ (wekker-zakhorloge, RVR = Révelle Victor Reclus). Uitvinder van diverse mechanismen voor klokken o.a. elektrische klokken. Patenteerde reeds in 1860 een systeem voor een elektrische raderstelsel.

Publiceerde in 1893: ‘l”Horlogerie électrique “.

ROBLIN A PARIS

Roblin et Fils frères,

In 1860 gevestigd in de: Rue Vieille du Temple  eveneens in de Rue des Filles du Calvaire, Paris.
Expositie in 1867.
In de periode 1880-1890 Roblin Fils aîné.

Smith Sectric

Fabrikant van elektrische synchroonklokken vanaf de jaren ’30.
Deze klokken hebben een motortje voor de beweging van de wijzers.
Het motortje loopt ‘synchroon’ met de lichtnetfrequentie.

Société Clusienne

S.C.A.R.H.

Cluses

SBS FEINTECHNIK

S B S . Bedrijf opgericht in 1856 door Josef Burger als kopergieterij voor klokkenonderdelen.

In 1993 neemt het bedrijf een belangrijke wending. Het gaat gegoten kunststof en metalen machineonderdelen voor de industrie produceren. Dit is nu de belangrijkste activiteit samen met de vervaardiging van elektromechanische componenten sinds 2001.
In 2002 komt er een vestiging in Slowakije. Tot op heden maakt SBS Feintechnik raderwerken voor wand- en schouwklokken.

Smith Empire Clocks

Westminsterklok.

Op de wijzerplaat: Tempus Fugit

SSS FABRIK MARKE
PRÄZISION · GRAHAM – 8TAGE

Schmit-Schlencker Schwenningen

St. Aubin Suisse

Swiss Made

H Sunrise

D. R. G. M.

logo met tandwiel / zonnestralen.
D.R.G.M is een patent aanduiding: “Deutsches Reichs-Gebrauchs Muster”

Zie ook: Haller

TH

Zie ook: Haller

TH (Thomas Haller)

Eingetragene Fabrikmarke

Zie ook: Haller

U. M.

Logo: leeuw en met vermelding DRGM. U.M. en nummer

Uhrenfabrik Mülhheim, Mathys & Squire
Chancery Lane 52 London. Vertegenwoordiger in Engeland voor: Uhrenfabrik Mülhheim Müller & Co, Gartenstrasse 6, Mülhheim, Donau, Würtemberg – Duitsland. U.M. werd in Londen geregistreerd als handelsmerk op 14 januari 1935.

D.R.G.M is een patent aanduiding: “Deutsches Reichs-Gebrauchs Muster” (net als D.R.P.: “Deutsches Reichspatent”). Deze benamingen treffen we meer aan op Duitse klokken. In 1877 werd in Duitsland een Octrooibureau opgericht als “Kaiserliches Patentamt” in Berlijn. Vanaf 1919 werd het bureau “Reichspatentamt” genoemd. Na 1945 volgt een patentloze tijd. Op 1 Oktober 1949 het start het “Deutsche Patentamt” in München. Sinds 1998 heet dit “Deutsches Patent- und Markenamt”.

Bayard

Fabrikant van wekkers, massaproductie, gevestigd in Saint-Nicolas-d’Aliermont (Haute-Normandie). Het bedrijf had verschillende handelsnamen.

Fabriek van reis- en marine klokken. Het werd in 1867 opgericht door Albert Villon (1847-1926). Hij brengt de eerste initialen op zijn producten, A.V, vaak met een “Lion passant”. De leeuw. De naam Bayard verwijst naar de historische figuur van de ridder ‘zonder angst en schuld’.

Toen Albert Villon op 55-jarige leeftijd het bedrijf verliet in 1902, veranderde de bedrijfsnaam in Duverdrey en Bloquel.

Stempel op de wijzerplaat of op de achterkant van het raderwerk tot de jaren 1940.
24 januari 1984: faillissement van de S.A. Bayard Wekkers.

UW

UW

Op een Zaanlanderklok, fabriekswerk.

Zie ook: Urgos

Urgos

Logo, wijzerplaat met wijzers.

Klokkenfabriek Villingen Duitsland.
Fabrikant van raderwerken, voor staande- en wand klokken. Ook van precisie onderdelen voor de industrie. De onderneming werd in 1920 als RUMMINGER & Co GmbH opgericht door door Christian Haller, Johannes Jauch, Robert Papsten en Heinrich Rumminger.

In 1923 veranderden de vennoten de ondernemingsnaam in URGOS. Fabricatie van raderwerken met Westminsterslag en andere melodieën. In 1925 waren er 50 werknemers, in 1936: 140. Niet veel later werd de fabriek onder druk van het ‘Dritter Reichs Regime‘ ingezet voor de productie van oorlogsmateriaal. In 1945 werden alle machines ontmanteld.

Na een aantal probleemjaren, exporteerde het merk grote hoeveelheden huisklokken. Raderwerken werden geleverd aan fabrikanten van klokkenkasten, zelfs aan die in Amerika. In 1992 ging de fabriek in faling en werd de hele productielijn geveild.
Logo met wijzerplaat, wijzers, cijfers en gong (gongstaven).

Hetzelfde logo komt voor het het opschrift “IMPERATOR BRUXELLES“.

Vedette

V

Production Française

Made in France

Logo, letter V in achthoek.

Bekend als: Carrillon de France.
Fabrique S.A. d’Horlogerie  ‘la Vedette’.
Geregistreerd: januari 1935 als fabrikant van horlogerie artikelen.

Medaille d’Argent

Vincenti & Cie 1855

Vincenti M., groothandel en fabrikant van raderwerken, Frankrijk.
Er is ook een Jean Vincenti (van origine van Corsica) gevestigd in Montbéliard in 1791.
Hij richtte een fabriek op van raderwerken van zakhorloges en raderwerken van pendules in 1823. De naam Vincenti & Cie vanaf 1831, Médaille d’argent in 1834. Jean overleed in dat jaar. De laatste bekende gegevens van Vincenti zijn 1890 met hun laatste vestiging in Rue des Arquebusiers

In de wandklok (foto) stond tevens de stempel Breveté S.G.D.G. Paris RVR (Breveté Sans Garantie Du Gouvernement Réveille Paris Victor Réclus).

Zie ook: Victor Réclus

W. & H. Sch.

WINTERHALDER & HOFMEIER UHRENFABRIK

Neustadt-Schwarzenbach, Friedenweiler, Duitsland

Logo geregistreerd in 1927.

Thomas Winterhalder (1710-1743) vestigde zijn atelier in Friedenweiler. De zonen Matheus, Thomas en Karl sloten zich bij de onderneming van hun vader aan. Anton Hofmeier sloot zich bij hen aan met een atelier in Neustadt/ Schwarzenbach.
Productie van klokken van eerste kwaliteit.
In 1908 ca. 800 werknemers. 1925 ondergebracht onder de naam HAWINA Wereldwijde export. Problemen na de beurs-crash van New York in 1929.

In 1933 kon de sterk religieus georiënteerde familie niet op steun rekenen van Adolfs nieuwe regime. In 1937, eindigde een tijdperk van 200 jaar Winterhalder-klokken. Hawina werd opgekocht door de gebroeders Junghans.

Werner Deponirt

Logo, maansikkel en zon erboven

CW  WC

Logo, hoefijzer met initialen erin of ster

Logo, vos of paardje

Logo met vermelding ” Konkurrenz ” het raderwerk en CW in een hoefijzer op de emaille wijzerplaat.

Op een regulateur wandklok.Onderneming met de naam “Werner-Werke” of “Regulator-fabrik” onder leiding van Carl Werner in Villingen (Duitsland). Opgericht in ca. 1870.
In 1890 namen de zonen Carl junior en Hermann het bedrijf over.
Hun belangrijkste bijdrage is het ontwerp en de bouw van een taximeter voor paardenrijtuigen (vandaar het hoefijzer of een paardje) en later voor auto’s.
Ook gebruikte de Werner Uhrenfabrik vanaf 1908 de handelsnaam: VERNA. Werner Uhrenfabrik Villingen.

Na 1913 is het bedrijf overgenomen door Kienzle uurwerkfabrieken in Schwenningen die met veel succes de taximeter van de Werners bleven bouwen.

Logo met vermelding ” Konkurrenz ” op het raderwerk onder het logo met hoefijzer en ster op de emaillen wijzerplaat. Op een regulateur wandklok.

Westerstrand UrFabrik

De klokken van Westerstrand URFABRIK AB (Zweden) zijn van buitengewoon goede kwaliteit.
Het uiterlijk van de meeste klokken is vuurverguld met gekrulde ornamenten.
Westerstrand of Westerstrand & Sons werd in 1906 opgericht door Yngve Westerstrand.
In 1906 startte hij een horloge werkplaats, nadat hij bij zijn vader had gewerkt. Productie van horloge onderdelen.
Fabricatie werd uitgebreid met machines. In 1936 is er begonnen met de productie van wandklokken m.n. voor de Zweedse markt.
Westerstrand was de eerste Zweedse klokkenfabriek en ging failliet in 1983.
Het merk bestaat nog steeds en ontwikkelt en produceert nu tijdsystemen en informatieborden voor gebruik in o.m. openbare communicatie, industrieën, sport.

Zimmer Dirckx Lier

De stempel staat op een fabrieks-raderwerk waarvan de originele merkstempel onleesbaar is gemaakt.
Zo kon de indruk worden gewekt dat dit raderwerk handmatig door Zimmer werd vervaardigd.
De naam Dirckx is ofwel die van zijn vrouw Bertha Dirckx (met wie hij in 1916 huwde) ofwel de naam van Frans Dirckx, zijn rechtstreekse medewerker en leraar aan het Vrij Technisch Instituut te Lier. De klokkenmaker Louis Zimmer (1888 – 1970) heeft in Lier (België) een grote bekendheid.
Hij was de maker van drie bekende uurwerken die zich in nu nog in Lier bevinden : de Jubelklok, de Astronomische Studio in de Zimmertoren en de Wonderklok.

In 1928 bood hij zijn geboortestad een bijzondere klok aan, die niet alleen de standaardtijd aangaf, maar ook de decimale tijd, de schijngestalten van de maan, de dag van de week, de draaiing van de aardas en nog tal van andere gegevens. Het stadsbestuur van Lier besloot de Middeleeuwse Corneliustoren, die was aangekocht om te worden afgebroken, te bestemmen voor dit bijzondere uurwerk met vele wijzerplaten: Dit werd de Zimmertoren.