Restauratie van een tafelklok
Deze klok is van de Engelse klokkenmaker George Lindsay. Hij was werkzaam sinds 1743 in The Dial, Strand, London.
In 1760 werd hij tot klokkenmaker van Koning George III benoemd. Op de wijzerplaat staat bij zijn naam: ‘Serv=t to the Prince of Wales‘ (Dienaar van de prins van Wales). George Lindsay stierf in 1776.
Uit: Loomes, B. (2006). “Watchmakers and Clockmakers of the World”, N.A.G. Press, London.
De klok heeft een kwartierspeelwerk, een uitgebreid speelwerk op de uren (12 melodieën), een uur- en halfuur slag.
Dat is een heel spektakel en daar liep er het een en ander fout. Soms begonnen alle speel- en slagwerken tegelijk te spelen met een heuse kakofonie als gevolg..
Omdat de klok nog in goede staat was, werd ervoor gekozen om alleen dit storende disfunctioneren te behandelen.
Deze restauratiemethode heet “PUR-Beurt”, wat staat voor Partiële Uurwerk Reparatie.
 |
|
 |
 |
Deze klok dateert uit met midden van de 18e eeuw en is meer dan 250 jaar oud. Het is een voorbeeld van het knappe vakmanschap uit de bloeiperiode van de Engelse klokkenmakerskunst.
Achter de prachtig gegraveerde wijzerplaat is het een drukte van belang. Alle onderdelen werden weer juist afgesteld en op slijtage gecontroleerd.
 |
|
 |
 |
 |
 |
Het geluid van deze klok gaat als volgt:
Om te voorkomen dat àlles tegelijk begint te slaan en te spelen, is er een ‘beurtrol’ ingesteld:
-Het slagwerk laat met muziekwerk pas spelen als het klaar is met slaan.
-Het kwartierspeelwerk laat de uren pas slaan als het klaar is met spelen.
Maar:
– Als het muziekwerk begint te spelen voordat het slagwerk is begonnen, kan het slagwerk het muziekwerk niet tegenhouden.
– Als het slagwerk gaat slaan voordat de kwartiermelodie is begonnen, kan de kwartiermelodie de slag niet tegenhouden.
Daarom moet eerst de kwartiermelodie gestart worden, enkele seconden later het slagwerk en dan pas het muziekwerk.
Dat was nu bij deze klok het probleem. Slagwerk en muziekwerk begonnen soms enkele seconden te vroeg aan hun taak, met een kakofonie geklingel, getingel en gerinkel als gevolg.